Hàng nghìn trẻ tử vong mỗi năm vì vi-rút Rota

Tiêu chảy do vi-rút Rota là căn bệnh viêm dạ dày ruột cấp tính phổ biến ở trẻ em trên toàn thế giới. Ước tính mỗi năm thế giới có khoảng trên 600.000 trẻ chết vì tiêu chảy do vi-rút Rota. Ở các nước đang phát triển, tỷ lệ trẻ em tử vong do tiêu chảy chiếm 1/3 tổng số tử vong vì mọi nguyên nhân, trong đó tỷ lệ tử vong do tiêu chảy liên quan đến vi-rút Rota chiếm khoảng 20-40%.

Tại VN, tiêu chảy do vi-rút Rota chiếm trên 50% trong tổng số trẻ em dưới 5 tuổi bị tiêu chảy vào điều trị tại một số BV Nhi của VN và có đến 5.300-6.800 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Riêng đối với trẻ sơ sinh, trung bình mỗi năm có 1.640.000 trẻ thì ước tính sẽ có khoảng 820.000 lượt thăm khám; 122.000- 140.000 lần nhập viện và 2.900- 5.400 trường hợp tử vong bởi tiêu chảy do vi-rút Rota.

Tiêu chảy do vi-rút Rota ở trẻ em đã thực sự là gánh nặng đối với tất cả các nước trên thế giới. Theo đánh giá của các chuyên gia y tế, việc cải thiện điều kiện vệ sinh cũng không làm giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy chỉ có biện pháp tiêm vắc-xin phòng bệnh là hiệu quả nhất.

Mới đây, Trung tâm nghiên cứu, sản xuất vắc-xin và Sinh phẩm y tế- Bộ Y tế đã nghiên cứu và sản xuất thành công vắc-xin Rota với chất lượng quốc tế lại có giá thành hạ so với nhập từ nước ngoài (giá một liều nhập là 700.000 đồng). Điều này sẽ tạo thêm nhiều cơ hội cho trẻ em nghèo được tiếp cận với vắc-xin phòng bệnh, giảm đáng kể tỷ lệ trẻ tử vong vì căn bệnh này.

Để sản xuất ra loại vắc-xin sống giảm độc lực Rotavin-M1, uống phòng bệnh tiêu chảy cho trẻ em dưới 5 tuổi, PGS.TS Lê Thị Luân, PGĐ Trung tâm nghiên cứu, sản xuất vắc-xin và Sinh phẩm y tế cho biết: “Chúng tôi đã sử dụng chủng G1P[8] trên tế bào thận khỉ xanh châu Phi (Vero) sản xuất tại cơ sở đạt tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất GMP thuộc Trung tâm nghiên cứu, sản xuất vắc-xin và Sinh phẩm y tế- Bộ Y tế. Rotavin-M1 đã được Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) kiểm tra và Viện Kiểm định Quốc gia vắc-xin và Sinh phẩm VN (NICVB) phê chuẩn, cho sử dụng trên thực địa lâm sàng”.

Cũng theo PGS.TS Lê Thị Luân, hiện, sản phẩm đã được thử nghiệm lâm sàng trên 30 người lớn, 1.000 trẻ em từ 6-12 tuần tuổi tại Thanh Sơn (Phú Thọ) và TP. Thái Bình. Kết quả cho thấy vắc-xin an toàn trên cả người lớn và trẻ từ 6-12 tuần tuổi; đáp ứng miễn dịch rất tốt, tương đương đương với vắc-xin Rotarix của Bỉ đang được lưu hành ở nước ra.

PGS.TS Lê Thị Luân khuyến cáo, vắc-xin Rotavin-M1 chỉ được dùng để uống (không được tiêm), liều đầu tiên cho trẻ từ 6 tuần đến 10 tuần tuổi; liều thứ hai cách liều một trong hai tháng. Nên cho trẻ hoàn thành uống vắc-xin Rotamin-M1 vào tuần 24 (6 tháng tuổi). Nếu trẻ ói và trớ ngay sau khi uống vắc-xin thì nên uống ngay liều thay thế.

Lưu ý không cho trẻ bú mẹ trước và sau khi uống vắc-xin 30 phút. Cách cho uống vắc-xin tốt nhất là cho trẻ dựa lưng vào lòng mẹ, đưa vắc-xin vào phía trong má cho uống hết lượng vắc-xin.

Theo Dương Hải