Còn gọi là Mai ba ba, Thủy ngư xác, Giáp ngư, Miết xác, được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh. Miết giáp là Mai con Ba ba gồm nhiều loại khác nhau như ng phổ biến nhất là con Ba ba Trionyx sinensis Wegmann hay Amyda sinensis Stejneger thuộc họ Ba ba ( Trionychidae). Loại Ba ba này có nhiều ở miền Bắc và miền Trung nước ta, sống ở hồ ao, sông lạch, độ cao khác nhau.

Con Ba ba bắt về dùng dao cắt đầu, phơi khô dùng làm thuốc gọi là Miết đầu ( Caput amydae), sau đó cho Ba ba vào nồi nước sôi, đun trong 1 – 2 giờ, lấy mai riêng ra cạo sạch thịt, phơi khô. Nếu giết Ba ba còn đang sống lấy mai mà không phải đun sôi càng tốt.

Theo tài liệu Trung dược học, cách bào chế Ba ba: Cho Miết giáp vào nồi đun sôi 45 phút, lấy ra bỏ vào nước nóng cạo ngay da thịt, rửa sạch phơi khô gọi là Sinh Miết giáp, hoặc dùng cát cho vào nồi rang nóng sau cho Miết giáp sạch vào rang cho đến lúc chuyển thành màu vàng nhạt, lấy ra tẩm dấm ( mỗi 100kg Miết giáp cho 20kg dấm), sao khô tức Miết giáp chích dấm.

Vị mặn, tính hàn, qui kinh Can.

Theo các sách thuốc cổ:

• Sách Bản kinh: vị mặn bình.
• Sách Danh y biệt lục: không độc.
• Sách Bản thảo tùng tân: mặn, hàn.

Về qui kinh:

• Sách Bản thảo cương mục: quyết âm can kinh.
• Sách Lôi công bào chế dược tính giải: nhập can tỳ.
• Sách Bản thảo hội ngôn: nhập túc quyết âm, thiếu âm kinh.

Colloid. Kertin, Iodine, vitamin D.

Tư âm tiềm dương, nhuyễn kiên tán kết. Chủ trị các chứng hư phong nội động, âm hư phát nhiệt, cửu ngược, ngược mẫu, kinh bế, trưng hà.

Trích đoạn Y văn cổ:

• Sách Bản kinh: " chủ tâm phúc trưng hà kiên tích, hàn nhiệt, khử bỉ (báng ở bụng), tức nhục ( polip), âm thực ( lóet âm hộ), trĩ, ác nhục".
• Sách Danh y biệt lục: " liệu ngôn ngược, huyết hà, yêu thống, tiểu nhi hiệp hạ kiên ( gan lách to).
• Sách Dược tính bản thảo: " chủ lao sấu (gày còm), hạ khí, trừ cốt nhiệt, cốt tiết gan nhiệt ( nóng trong khớp xương), trị phụ nhân lậu hạ".
• Sách Nhật hoa tử bản thảo: " tiêu sang thũng., ngược tật, trường ung".
• Sách Bản thảo diễn nghĩa bổ di: " bổ âm, bổ khí".
• Sách Y học nhập môn: " chủ lão ngược, lao ngược, nữ tử kinh bế".
• Sách Bản thảo kinh sơ: " trừ ích âm trừ nhiệt mà tiêu tán là thuốc chủ yếu trị sốt rét, là thuốc trị âm hư hàn nhiệt vãng lai, lao nhiệt ở xương".
• Sách Bản thảo tân biên: " Miết giáp thiên về công kiên mà không tổn khí, phàm các chứng bĩ trên dưới, trong ngoài đều dùng được, nhưng nên tán bột hòa uống, sắc trong thang thuốc thì không có tác dụng".
• Sách Bản thảo phùng nguyên: " phàm các chứng cốt chưng lao nhiệt tự hãn đều dùng, thuốc tư hỏa tại can kinh, nung nghiền thành bột mịn, trị chứng da thịt lóet do bỏng nước sôi, nếu khô thì trộn dầu mè bôi vào, nếu ướt thì rắc bột khô sẽ hết đau".

B.Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại:

Thuốc có tác dụng ức chế sự tăng sinh của tổ chức liên kết, vì thế mà tiêu khối u, làm tăng protid huyết tương, kéo dài thời gian tồn tại của kháng thể, có tác dụng an thần.

• Tam giáp phục mạch thang ( Ôn bệnh điều biện): Sinh Mẫu lệ 20g, Sinh Miết giáp 30g ( đậpn vụn sắc trước), Sinh Qui bản 40g (sắc trước), Chích thảo 20g, Can đại hoàng 20g, Sinh Bạch thược 20g, Mạch môn 18g ( không bỏ lõi), A giao 12g ( hòa thuốc), Hỏa Ma nhân 12g, sắc uống.

• Miết giáp ẩm gia giảm: Miết giáp ( chích dấm) 40g ( cho trước), Hoàng kỳ 12g, Bạch truật 8g, Binh lang 12g, Xuyên phác 4g, sao Bạch thược 12g, Sinh khương 3 lát, Đại táo 3 quả, sắc uống.