Biểu hiện của người say nắng nóng là cảm giác khó thở, trong người cảm thấy mệt mỏi, mặt đỏ, các mạch máu đập mạnh hơn, sốt cao, nhức đầu, nôn mửa, co giật, ngất, chuột rút, đái ít. Da, niêm mạc khô kèm theo trụy mạch, tình trạng người bệnh li bì, giãy giụa, lẫn lộn, mê sảng, cuối cùng là hôn mê, tử vong. Ở trẻ em, say nắng có những biểu hiện giống như viêm não. Những triệu chứng trên là biểu hiện bên ngoài của tình trạng rối loạn bên trong liên quan tới mất nước, cô đặc máu, thân nhiệt tăng cao, rối loạn điện giải, phản ứng quá mức của thần kinh thực vật. Những rối loạn này có nguyên nhân là các cơ chế điều chỉnh không bù đắp được tạm thời (gây chóng mặt, buồn nôn, lơ mơ, ngã quỵ) hoặc nặng hơn và nhất là ở những người mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tổn thương mạch máu, suy vành… có thể dẫn đến tử vong do xuất huyết não, nhồi máu não, nhồi máu cơ tim.

Cách sơ cứu khi thấy có người bị say nắng, nóng:

Việc đầu tiên cần làm là đưa bệnh nhân vào chỗ thoáng mát, cởi bỏ bớt quần áo, chườm mát toàn thân bằng lau khăn nước mát. Trú trọng lau ở những vùng nách, cổ, bẹn, khuỷu chân, tay. Khi bệnh nhân đã tỉnh thì cho uống nước từ từ, nếu có oresol hoặc nước muối loãng pha với đường thì càng tốt. Sau đó có thể uống nước trái cây (chanh, cam, bưởi), nước khoáng mặn…  Tóm lại khi thấy có người bị say nắng, nóng đến ngất lịm, sau khi thực hiện thao tác làm mát tại chỗ, bạn phải đưa ngay bệnh nhân tới các trung tâm y tế, bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời, trên đường đi phải làm mát liên tục cho bệnh nhân.

Để phòng tránh say nắng, nóng:

Cần hạn chế tối đa việc phải tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Khi ra ngoài đường phải mặc thoáng mát, che kín chân tay, mặt, gáy. Nếu phải lao động ngoài trời nắng cần uống nhiều nước kể cả khi không khát. Tốt nhất là uống nước có pha thêm chút muối để bù lại lượng nước đã mất qua việc toát mồ hôi. Ngoài ra có thể uống các loại nước tự làm như mướp đắng, bí đao, dưa chuột, đậu xanh.

ThS. Hà Hùng Thủy (11/05/2011).